Taxi Istebna
Zapraszamy do skorzystania z oferty taxi Istebna. Nasza firma Maxi Taxi świadczy usługi: przewozu osób, transfery lotniskowe, transfery międzymiastowe, zakupy z dostawą do domu, obsługa imprez, przesyłki kurierskie i wiele innych. Zamów tanie taxi: +48 600 500 313.
Istebna – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim, siedziba gminy Istebna. Wieś leży w historycznych granicach regionu Śląska Cieszyńskiego. Powierzchnia sołectwa wynosi 4741 ha, a liczba ludności 5104, co daje gęstość zaludnienia równą 107,7 os./km2.
Miejscowość turystyczna położona w Beskidzie Śląskim w pobliżu granicy z Czechami i Słowacją na zboczach Złotego Gronia na wysokości 590–620 m n.p.m. Krajobraz miejscowości to głównie tereny górzyste z zalesieniami. Przez miejscowość przepływa rzeka Olza. Wraz z Jaworzynką i Koniakowem tworzy tzw. Beskidzką Trójwieś.
Części wsi Istebna
Integralne części wsi Istebna: Andziółówka, Beskid, Bryjowie, Brzestowy, Burowie, Bystry, Czadeczka, Czostkowa, Drobniawy, Dupny, Dzielec, Filipionka, Gazurowie, Gliniany, Haratykowie, Jasnowice, Kawulonka, Kawulowie, Kiepkowie, Kohutowie, Kościanowice, Kościół, Kubalonka, Kubalowie, Kulonkowie, Lanckorona, Leszczyna, Łączyna, Macurzonka , Matyska, Michałkowa Olza, Michałkowie, Mikowa Łąka, Mikowie, Mikszówka, Mlaskawka, Mrażnice, Murzynka, Na Las, Nowina, Olecki, Pietroszonka, Piła, Polanka, Polokowie, Połom, Potoczki, Rechtorzonka, Skała, Słowiaczonka, Stecówka, Suszkowie, Szarcowie, Szymcze, Tokarzonka, U Forotu, U Psujki, U Stawu, Wilcze, Wojtaszowie, Wojtkowie, Wysznie Pole, Za Doliną, Za Groń.
Historia Istebnej
Pierwszą osadą na terenie Istebnej były Jasnowice, powstały one najprawdopodobniej w połowie XVI w.; urbarz z 1552 r. określa je jako świeżo założoną wieś. Pod koniec tego też wieku na stokach południowych Złotego Gronia pojawili się osadnicy, tworząc podstawy pod rozwój nowej wsi Istebnej.
Jednak pierwsza wzmianka o tej wsi ukazuje się w urbarzu Księstwa Cieszyńskiego dopiero w 1621 r. – spisano w nim wszystkich osadników oraz ich powinności, które miały obowiązywać od 1643 r. Dlatego lata 1621-1643 uznawane są za okres kształtowania się organizacji wsi.
Osadnicy Istebnej zobowiązani byli wobec księcia cieszyńskiego do produkcji gontów jak również do wyrębu drewna i spławiania go rzeką Olzą do Cieszyna. Drewna z Istebnej używano też m.in. do budowy szańców jabłonkowskich.
Pierwsi osadnicy przybyli do Istebnej z terenów zachodnich Górnego Śląska, jednak osiedlili się tu również pasterze wołoscy, dając początek późniejszym przysiółkom. Najprawdopodobniej przybyli oni z terenów Słowacji, skąd przynieśli nazwę wsi Istebna – istnieje bowiem już od XIII w. na Orawie miejscowość o nazwie Istebné.
Wołosi zapoczątkowali miejscowe pasterstwo, które okazało się być o wiele bardziej dochodowe niż rolnictwo (ziemia nie była urodzajna, a sezon wegetacyjny krótki).
Niebawem po założeniu Istebnej tutejsi Górale śląscy mieli już trzy szałasy w górach, gdzie wypasano ponad 1100 sztuk bydła (głównie owce). Pasterstwo pozostało podstawowym zajęciem mieszkańców aż do połowy XIX w.
Wołoskiego pochodzenia nazwa Istebna ma etymologię słowiańską: ps. istba, cs. istuba „namiot”, starorus. istobka „łazienka”, por. pol. izba.
Pierwsza pieczęć gminy z 1702 r. obrazuje kozę ogryzającą drzewo, co symbolizuje wieloletnią walkę zarządu dóbr książęcych z hodowlą kóz przez górali i wypasaniem ich w lasach.
W 1716 r. do Jabłonkowa przybywa jezuita ks. Leopold Tempes z misją rekatolizacji miejscowych górali. Dotarł on niebawem do Istebnej, gdzie w 1720 r. zbudował drewnianą kaplicę, a nieopodal niej szkołę. Koszty comiesięcznego sprowadzenia księdza jak i utrzymania nauczyciela ponosili zarówno protestanci, jak i katolicy. W 1794 r. starania Tempesa doprowadziły do powstania nowego, murowanego kościoła pw. Dobrego Pasterza wstępującego do nieba, natomiast na 1819 r. datuje się powstanie nowej, murowanej szkoły obok kościoła. W tym samym roku nieopodal powstała gospoda „U Ujca”, która na wiele lat stała się centrum życia społecznego górali.
Od końca XVIII w. postępujący upadek szałaśnictwa aż po jego kres poprzez zniesienie w 1853 r. serwitutów leśnych zmusza górali do szukania innych form zarobku. Od końca tego wieku coraz więcej górali trudni się furmanieniem. Rudę darniową wydobywaną w okolicy wożono do hut w Ustroniu i Węgierskiej Górce, a drewno do Cieszyna i Jabłonkowa. Część górali znalazła później pracę w hutach w Trzyńcu i Ustroniu.
Według austriackiego spisu ludności z 1900 r. w 379 budynkach w Istebnej na obszarze 4828 hektarów mieszkało 2212 osób, co dawało gęstość zaludnienia równą 45,8 os./km2. z tego 2083 (94,2%) mieszkańców było katolikami, 123 (5,6%) ewangelikami, a 6 (0,3%) wyznawcami judaizmu, 2200 (99,5%) było polskojęzycznymi, a 11 (0,5%) niemieckojęzycznymi. Do 1910 r. liczba budynków wzrosła do 396 a mieszkańców do 2245.
Po rozpadzie monarchii austro-węgierskiej oraz wojnie czechosłowacko–polskiej o Śląsk Cieszyński z 1919 r. wieś, na mocy decyzji Rady Ambasadorów, została przyznana Polsce. Nowe granice odcięły Istebną od jej centrum administracyjnego – Jabłonkowa i dopiero otwarcie drogi przez przełęcz Kubalonkę w 1932 r. połączyło wieś z resztą polskiej części Śląska Cieszyńskiego.
W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonował komisariat Straży Granicznej i placówka II linii SG „Istebna”.
W 1930 r. został poświęcony kościół ewangelicki znajdujący się na wschodnim końcu wsi.
W 1937 r. w przełęczy Kubalonka został oddany do użytku Ośrodek Chorób Płuc Dzieci i Młodzieży (obecna nazwa: Wojewódzkie Centrum Pediatrii „Kubalonka”).
Do 21 grudnia 2007 r. w miejscowości funkcjonowało przejście graniczne Istebna-Bukovec, które na mocy Układu z Schengen zostało zlikwidowane.
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bielskim.
Co możesz zobaczyć w Istebnej?
- Parafialny kościół katolicki pw. Dobrego Pasterza – znajdujący się w centrum wsi kościół powstał w latach 1792-1794 na miejscu wcześniejszej drewnianej kaplicy. Po rozbudowie w latach 1928-1929 kościół przybrał obecny kształt architektoniczny. Wewnątrz, w nawie głównej powstają wówczas polichromie autorstwa dwóch istebniańskich artystów ludowych: Ludwika Konarzewskiego i Jana Wałacha.
- Kurna chałupa Kawuloków (w lokalnej gwarze: kurlawo chałpa) – jest to najbardziej popularna izba regionalna na Śląsku Cieszyńskim, znajdująca się w chałupie góralskiej z XIX w. Chałupa była równocześnie warsztatem Jana Kawuloka (1899-1976), gawędziarza, twórcy instrumentów ludowych. Na uwagę zasługuje stary piec bez komina oraz zbiór instrumentów muzycznych. Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.
- Przełęcz Kubalonka – znajdująca się 761 m n.p.m.
- Parafialny kościół katolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego – poniżej przełęczy Kubalonka. Jest to kościół drewniany, powstały w końcu XVIII w. w miejscowości Przyszowice w gminie Gierałtowice na Górnym Śląsku. W 1957 r. został przeniesiony do Istebnej. Wewnątrz – barokowy ołtarz i starsza od kościoła ambona z końca XVII w. Kościół znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego w pętli beskidzkiej.
- Ośrodek Edukacji Ekologicznej – jego zadaniem jest działalność edukacyjna. Szczególnym eksponatem w budynku jest Panorama Beskidzka, przedstawiająca miejscową florę i faunę. Ekspozycja informuje również o lokalnym ekotypie świerka pospolitego, zwanym „świerkiem istebniańskim” i jego najsławniejszym okazie, zwanym Świerkiem Andersona.
- Kościół Matki Boskiej Fatimskiej na Stecówce – wzniesiony w 1958 r., jest przykładem współczesnego ludowego budownictwa sakralnego.
- Kościół ewangelicko-augsburski – wzniesiony w 1930 r. według projektu znanego wówczas śląskiego architekta, Tadeusza Michejdy, poświęcony przez biskupa Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce ks. Juliusza Bursche. Po zniszczeniach wojennych kościół wyremontowano, a w nowym ołtarzu głównym umieszczono obraz Zbawiciela, autorstwa Czesława Kuryatty z Wisły.
- Tablica pamiątkowa upamiętniająca Jerzego Kukuczkę w Istebnej
- Kościół katolicki pw. Świętego Józefa na Mlaskawce – pierwotnie znajdował się na Trzycatku w Jaworzynce, skąd przeniesiono go na obecne miejsce w latach 90. XX w. Kościół został zbudowany w 1948 r. i nawiązuje on do lokalnych tradycji budowlanych.
- Muzeum prywatne Jana Wałacha – na Andziołówce. Kolekcja grafik, rysunków, obrazów i rzeźb w pracowni położonej koło dawnego domu artysty.
- Muzeum prywatne i galeria rodziny Konarzewskich – na Andziołówce-Buczniku. Kolekcja obrazów i prac reprezentujących inne dziedziny plastyki, tworzonych przez zmarłych i żyjących członków rodziny artystów, w pobliżu zachowała się również rodzinna kaplica wotywna Konarzewskich pw. NMP Królowej Korony Polskiej z 1923 r.
- Izba pamięci Jerzego Kukuczki na Wilczem pod Młodą Górą.